Jerrymie is hoofdredacteur bij BTC Direct en heeft bijgedragen aan o.a. Algemeen Dagblad, VPRO en BNN.
Decentralized Finance (DeFi) is de beweging diegedecentraliseerde netwerken en blockchains gebruikt om traditionele financiële producten om te zetten in vertrouwensloze en transparante protocollen die zonder tussenpersonen werken. De Nederlandse vertaling van DeFi is gedecentraliseerde financiering.
Computers hebben door de jaren heen bijna elke industrie op zijn kop gezet. Elke innovatie bouwt voort op de vorige en digitale producten en diensten worden steeds geavanceerder. Door technologie vormen we de wereld naar onze behoeften. Van digitale assistenten tot domotica, programma's hebben invloed op veel aspecten van ons dagelijks leven. Waarom zou dat voor de financiële sector anders zijn?
Het verschil met cryptocurrency’s
Bitcoin en andere cryptocurrency’s hebben een manier gevonden om veilig peer-to-peer handel te drijven zonder dat er tussenpersonen zoals een bank nodig zijn voor de afwikkeling van een transactie. Dit geeft gebruikers volledige controle over hun activa.
Al deze munten hebben ervoor gezorgd dat de uitgifte van geld en het beheren van waarde gedecentraliseerd is. Maar het financiële systeem waarin crypto verhandeld gebruikt wordt, is centraal. Denk aan alle grote cryptobeurzen. Ook wordt de richting van alle crypto’s, op bitcoin na, bepaald door een centrale partij. Ether door de Ethereum Foundation, XRP door Ripple en ga zo maar door. De meeste van deze projecten worden beheerd door gecentraliseerde bedrijven die op hun beurt niet uitblinken in transparantie en verantwoordelijkheid nemen.
Wat is DeFi en voor wie is het bedoeld?
Om DeFi beter te begrijpen, moeten we eerst kijken hoe traditionele, centrale financiering tot stand is gekomen. Dat verhaal begint bij de schepping van geld.
Mensen ruilen oorspronkelijk voor goederen en diensten. Maar zoals menselijke samenlevingen zich vormden en ontwikkelden, zo veranderen ook onze economieën. We hebben geld uitgevonden om het ruilen van waardevolle zaken makkelijker te maken. Vervolgens hielp geld bij het inluiden van nieuwe innovaties en een hogere economische productiviteit. Maar de vooruitgang ging niet zonder slag of stoot.
Historisch gezien hebben centrale overheden banken de valuta's uitgegeven die onze economieën ondersteunen. Van centrale banken en instellingen werd verwacht dat zij het aanbod van valuta in omloop zorgvuldig beheren en reguleren. Naarmate de omvang en de complexiteit van onze economieën toenam, kregen deze centrale autoriteiten meer macht. Maar ze kregen ook meer vertrouwen vanuit het bedrijfsleven en van het volk. Dat moet wel.
Wij moeten er op vertrouwen dat onze regeringen en banken niet van de een op de andere dag meer geld drukken, zodat ons geld minder waard wordt. Wij moeten er op kunnen vertrouwen dat ons geld veilig wordt opgeborgen. En als het aankomt op investeren in aandelen, dan vertrouwen wij ons vermogen toe aan een financieel adviseur. Door de controle over ons geld aan anderen over te dragen, hopen wij er beter uit te komen. Maar de trieste waarheid over ons huidige financiële systeem is dat de macht die met dit vertrouwen gepaard gaat niet altijd wordt beloond.
We hebben vaak heel weinig te zeggen over hoe bedrijven omgaan met onze investeringen, of zelfs hoe onze regeringen de economie beheren. En in de meeste gevallen ontvangen beleggers slechts een fractie van het rendement dat wordt gegenereerd door de risico's die worden genomen.
DeFi probeert iets anders op te bouwen
Decentrale financiering heeft tot doel een financieel systeem te creëren dat openstaat voor iedereen en dat de behoefte aan vertrouwen in een centrale partij tot een minimum beperkt. Technologieën zoals het internet, cryptocurrency, cryptografie en blockchain geven ons de instrumenten om gezamenlijk een financieel systeem op te bouwen en te controleren zonder dat er centrale autoriteiten nodig zijn.
Als je al iets langer bezig bent met bitcoin en cryptocurrency, dan heb je deze vast al vaker gelezen:
Don’t trust, verify.
Vertrouw niet, controleer. Van alle crypto’s die op een blockchain gebouwd worden, hoef je niet te vertrouwen of het wel of niet goed gaat. Dit kun je zelf controleren.
Bijna alle DeFi-toepassingen zijn gebouwd op de blockchain van Ethereum. Ethereum heeft net als bitcoin een blockchain dat fungeert als een gedeeld grootboek waarin digitale waarde wordt bijgehouden. In plaats van een centrale autoriteit controleren de deelnemers die het netwerk vormen de uitgifte van ether, de cryptocurrency van het netwerk, op een gedecentraliseerde manier.
Ontwikkelaars kunnen applicaties programmeren op Ethereum die digitale middelen, ook wel tokens genoemd, op de blockchain kunnen creëren, opslaan en beheren. Hiervoor worden smart contracts (slimme contracten) en gedecentraliseerde toepassingen (DApps) geschreven en gebouwd. Het verloop van deze contracten en overeenkomsten worden automatisch afgedwongen als de blockchain van Ethereum de juiste data krijgt. Je kunt complexe, onomkeerbare afspraken maken zonder dat een tussenpersoon nodig is.
Een voorbeeld: je legt in een smart contract vast dat als een leraar jouw zoon een 8 of hoger geeft, er een uitbetaling plaatsvindt in de wallet van je zoon.
Decentrale financiering heeft de mogelijkheid om een veerkrachtiger en transparanter financieel systeem tot stand te brengen. Iedereen met een internetverbinding kan toegang krijgen tot en communiceren met smart contracts die op de blockchain van Ethereum zijn gebouwd. Veel slimme contracten zijn open source en kunnen samenwerken met bestaande smart contracts. Deze kun je zelfs als een soort legostenen op elkaar klikken om nieuwe DeFi-producten aan te bieden.
Gebruikers kunnen dus de code van de smart contracts controleren en kiezen welke diensten voor hen het beste werken.
Iedereen is in staat om zonder toestemming een bestaand DeFi-product te creëren, aan te passen, te mixen, te koppelen of er bovenop te bouwen. DeFi-protocollen zijn modulair, zodat ze op elkaar kunnen worden gestapeld om een steeds dichter systeem van onderling werkende onderdelen op te bouwen.
Wat zijn voorbeelden van populaire DeFi-toepassingen?
Er bestaan veel verschillende DeFi-producten en -diensten. Deze ken je misschien wel uit de ‘normale’ wereld, maar dan met een decentrale twist.
De populairste en snelst groeiende sector van DeFi is ongetwijfeld de leen- en uitleenplatformen. Net als bij een bank storten gebruikers geld en verdienen ze rente aan andere gebruikers die hun vermogen lenen. In dit geval gaat het om digitale smart contracts die de kredietverstrekkers met de kredietnemers verbinden, de voorwaarden van de leningen afdwingen en de rente verdelen. En het gebeurt allemaal zonder dat men elkaar of de tussenliggende bank hoeft te vertrouwen. En door de tussenpersoon uit te schakelen, kunnen kredietverstrekkers een hoger rendement behalen en de risico's beter begrijpen dankzij de transparantie die de blockchain biedt.
Als je leest over passief inkomen verdienen met cryptocurrency, dan gaat het over de rente die je ontvangt voor het uitlenen van je munten op dit soort platformen.
Hieronder zie je het aantal ether dat uitgeleend wordt via DeFi.
Stablecoins zijn ook belangrijk voor het DeFi-ecosysteem. Dit zijn tokens die ontworpen zijn om een specifieke waarde vast te houden, zoals de waarde van 1 Amerikaanse dollar. Een centrale stablecoin is Tether, er is namelijk één partij die voor elke uitgegeven tether een dollar op de rekening houdt. Een decentrale variant hierop is Dai. Dit is een stablecoin gekoppeld aan USD en ondersteund door ether. Voor elke DAI is er 1,50 dollar aan ether in het MakerDAO smart contract als onderpand.
Een ander populaire DeFi toepassing zijn decentrale exchanges (beurzen), deze worden afgekort met DEX. DEX's zijn cryptocurrency beurzen die smart contracts gebruiken om de handelsregels af te dwingen, transacties uit te voeren en veilig met fondsen om te gaan wanneer dat nodig is. Wanneer je handelt op een DEX, is er geen beursoperator, je hoeft je niet aan te melden, er is geen identiteitsverificatie of en er zijn geen opnamekosten. Om een DEX draaiende te houden moeten er wel transactiekosten worden betaald.
Bitcoin nieuws vandaag
Zo verdien je geld, crypto's met DeFi
Decentralisatie kan variëren
De diensten van DeFi zijn in verschillende mate gedecentraliseerd. Want de waarheid is dat niet alles volledig gedecentraliseerd kan of moet worden.
We hadden het al even over stablecoins. Deze zijn niet allemaal zijn zo gedecentraliseerd als DAI. Velen van deze stablecoins zijn eigenlijk tokens die fiat valuta deposito's vertegenwoordigen, zoals Tether. Theoretisch gezien kun je een token maken die elk product kan vertegenwoordigen.
En hier zien we de grijsgebieden van De in DeFi. Dit soort stablecoins kun je via een decentrale blockchain verhandelen, verzenden en ontvangen , maar de koppeling met de echte wereld kan niet worden losgelaten.
Stel dat je een huis wil kopen via de blockchain. Iemand plaatst de akte van een huis (in de vorm van een token) op een decentrale beurs en jij koopt het. Zonder het juiste juridische kader en goedkeuring van de wet, kun je niet zomaar iemand uit huis plaatsen, ook al ben je de eigenaar van de digitale akte. Om dit geschil te beslechten moet je terugvallen op het centrale rechtssysteem.
Wat zijn de risico’s van DeFi?
Van huizen weer terug naar DeFi. Je kunt snel ontzettend veel verdienen met DeFi, maar er zijn ook veel risico’s. Een DeFi platform is zo sterk als de onderliggende smart contracts. Als deze niet waterdicht zijn geschreven, dan kan hier misbruik van gemaakt worden. Dat is al meerdere malen gebeurd. DeFi protocollen worden niet gehackt, maar slimme mensen zien hiaten in de lego-toren van smart contracts. Als daar één zwak blokje tussen zit, kan alles instorten. Als DeFi-gebruiker moet je op de hoogte blijven van de veranderende voorwaarden van de dienstverlening tussen de verschillende DeFi-producten, wallets, exchanges en crypto-projecten. Net als bij de traditionele valuta gebruiken beleggers meestal historische gegevens en benchmarks zoals de jaarlijkse inflatie van een valuta en het risicovrij rendement om investeringsmogelijkheden te evalueren. Maar in het geval van DeFi is door het gebrek aan uitgebreide historische gegevens en benchmarks moeilijk om het risico van beleggingen in te schatten.
Conclusie
DeFi is nog ontzettend jong maar is nu populair bij cryptohandelaren. Er zijn nog beperkingen in de technologie (getuige een paar grote hacks) en er is nog geen regelgeving. Maar zodra deze kaders duidelijk worden, wordt ook duidelijk hoe groot de rol van DeFi kan worden in ons dagelijks leven.
