Waarom portfolio management belangrijk is (2024)



Inleiding

Om als bedrijf op de lange termijn te kunnen overleven is innovatie nodig. Technologieën veranderen steeds sneller, de markt wordt steeds opener en de concurrentie neemt toe. Tegen deze achtergrond is het steeds belangrijker om een effectief nieuw productontwikkelingsproces te hebben. Dit proces loopt vanaf het stimuleren van ideeën tot en met de evaluatie achteraf van een gelanceerd product. Portfolio management is daar een vitaal onderdeel van. Een goed Portfolio Management zorgt ervoor dat je weet aan welke projecten je schaarse resources (personeel, geld, productiecapaciteit) moet toekennen, zodat je de doelstellingen op het gebied van productontwikkeling kunt behalen.

Wat is portfolio management?

Portfolio management is een dynamisch beslissingsproces waarin de lijst van nieuwe producten en R&D projecten op regelmatige basis geëvalueerd wordt. Op basis van vooraf vastgestelde criteria worden prioriteiten gesteld en soms bijgesteld. Dit betekent dat op dat moment bepaalde projecten voorrang krijgen ten koste van andere.

Waarom is dit belangrijk?

Succesvolle productontwikkeling is de basis van zakelijk succes. Om dit te kunnen realiseren, heb je portfolio management nodig, zodat je de winnaars van morgen kunt selecteren.
Productontwikkeling is de vertaling van de business strategie. Nieuwe producten zijn als het goed is het concrete uitvloeisel van strategie, portfolio management draagt bij aan het realiseren van de juiste producten.
Portfolio management gaat over de verdeling van resources. Resources zijn schaars en kunnen maar één keer ingezet worden

Symptomen van een falend portfolio management

Als je de volgende zaken herkent is dit de reden om je huidige proces opnieuw tegen het licht te houden:

Terughoudendheid in het stoppen van projecten : er bestaat geen duidelijk kader aan de hand waarvan bepaald wordt of projecten doorgaan of niet. Het lijkt wel, of zodra een project gestart is, dit een eigen leven begint te leiden. Nieuwe projecten worden gewoon toegevoegd aan de lijst van actieve projecten. Gevolg is een totaal gebrek aan focus, waardoor er te veel projecten zijn voor de beschikbare middelen (personeel, geld, productiecapaciteit).
Beschikbare middelen worden over alle projecten verdeeld. Doordat er geen keuzes worden gemaakt, moet alles gewoon maar doorgaan. Mensen werken aan meerdere projecten en doen van alles wat, en slaan af en toe wat stappen over om de deadline nog te halen. Dus uiteindelijk is sprake van een vertraagde oplevering met een lagere kwaliteit. Waardoor de kans op succes in de markt uiteraard ook daalt…
Keuze voor laag hangend fruit projecten. Omdat er geen duidelijke criteria zijn, maken de ‘incrementele’ innovaties meer kans. Incrementeel wil zeggen dat er sprake is van kleine verbeteringen ten opzichte van het huidige product. Denk bijvoorbeeld aan het toevoegen van extra’s, lijn extensies etc. Dit is het laag hangend fruit van een organisatie, deze projecten zijn redelijk voorspelbaar qua resultaat. Voor de radicalere vormen van innovatie geldt dit niet. Terwijl juist deze projecten broodnodig zijn op de lange termijn.
Er is eigenlijk geen sprake van strategie. Als er geen sprake is van portfolio management waaraan projecten getoetst worden tegen een strategie, is eigenlijk ook geen sprake meer van een strategie. Productontwikkeling is een cruciaal onderdeel en zeer bepalend voor uw lange termijn strategie.

Twee niveaus

Niveau 1 Strategisch niveau [1]

Op dit niveau kijk je hoe de beschikbare middelen verdeeld worden over zogenaamde ‘strategische mandjes’. Bijvoorbeeld op grond van de mate waarin het project innovatief is. Maar hierbij kan (aanvullend) ook gedacht worden aan verdeling op basis van mate van risico, markten of technologie.

Op strategisch niveau wordt ook de Product- en Technologische Roadmap (=lange termijn planning) gemaakt.

Niveau 2 Tactisch niveau

Op dit niveau vinden de reviews plaatsen wordt bepaald of het bedrijf zich inderdaad met de juiste projecten bezighoudt. Ook de go/no go momenten in een regulier productontwikkelingsproces vallen onder tactisch portfolio management. Reviews vinden doorgaans plaats op business unit niveau of er is sprake van beoordeling van projecten in kleinere organisaties.

Wat zijn de succesfactoren?

Op basis van onderzoek verricht door Cooper et al[2] is gebleken dat succesvolle bedrijven portfolio management als volgt ingebed hebben in hun organisatie:

Ze gebruiken een duidelijke, expliciete methode
Er is sprake van een formeel proces
Er zijn heldere regels en procedures
Portfolio management wordt consistent toegepast
Alle projecten worden meegenomen in de portfolio reviews
Het senior management gelooft in de portfolio methode

Methodes voor het toepassen van portfolio management

Er bestaan verschillende methodes om Portfolio Management toe te passen, de meeste bedrijven gebruiken meerdere van deze methodes. Ook bestaan er diverse softwarepakketten die kunnen helpen om het proces te stroomlijnen en transparant te maken.

Wil je weten hoe Pimcy dat aanpakt? Kijk dan eens hier.

[1] Bron: Winning at new products, R. Cooper, 2011

[2] Portfolio Management for New Products, 2nd Edition, R. Cooper, S. Edgett, E. Kleinschmidt, 2001