Home » Is het einde van de hypotheekrenteaftrek nu echt in zicht?
door de Budgetman
5 min leestijd
Het regent al jaren proefballonnetjes over de aftrek van de hypotheekrente (HRA). En er zijn ook al heel wat maatregelen genomen die de aftrek beperken en er komen nog wat veranderingen aan. Vanuit verschillende kanten wordt nu de suggestie gedaan om de HRA te hervormen. In gewoon Nederlands betekent dat afschaffen. Waar komen de huidige ideeën vandaan en is dit echt het einde van de hypotheekrenteaftrek?
De huidige regels rond de hypotheekrente
Op dit moment zijn de voorwaarden om voor HRA in aanmerking te komen al best ingewikkeld. Huizenbezitters die er recht op hebben, vallen in twee categorieën:
1 Huiseigenaren die hun hypotheek hebben afgesloten voor 1 januari 2013. Zij mogen de hypotheekrente over hun bestaande lening blijven aftrekken. Wanneer zij de hypotheek oversluiten dan geldt de verplichting dat het aflossingsvrije deel maximaal 50% van de woningwaarde mag zijn. Alles boven de 50% moet in 30 jaar worden afgelost. Maar had je vóór 1 augustus 2011 een volledig aflossingsvrije hypotheek en verander je niets aan de overeenkomst, dan behoud je gewoon je recht op teruggave van de hypotheekrente.
De rente is maximaal 30 jaar aftrekbaar.
2 Huiseigenaren die hun hypotheek op 1 januari 2013 of later hebben afgesloten. Voor deze groep geldt de verplichting om de volledige hypotheek in 30 jaar af te lossen. Een aflossingsvrij deel is toegestaan, maar de betaalde hypotheekrente over dat leningdeel is dan niet aftrekbaar.
Ook hier geldt dat de rente maximaal 30 jaar aftrekbaar is.
Voor beide groepen geldt dat de maximale hypotheekrenteaftrek steeds verder wordt beperkt. Deze afbouw is in 2018 gestart en gaat sinds 2020 in vrij grote stappen naar een maximaal tarief van 37,05% in 2023.
Soms nu al geen HRA meer
Persoonlijk denk ik dat er al heel wat huiseigenaren zijn die nu al geen, of minder, hypotheekrenteaftrek ontvangen. En dat wordt veroorzaakt door de gestegen woningprijzen en de waanzinnig lage rente. Dat zit zo:
Bij het invullen van de belastingaangifte moet een huiseigenaar zijn eigenwoningforfait optellen bij zijn belastbaar loon, om vervolgens de betaalde hypotheekrente in mindering te brengen.
Het eigenwoningforfait van de meeste woningen in Nederland bedraagt 0,6% van de WOZ waarde. Bij een WOZ van €300.000,- is dat een bedrag van €1.800,-
Maar een huiseigenaar die er al wat langer woont, heeft de woning jaren geleden misschien gekocht voor €150.000,-
Wanneer de rentevaste periode dan opnieuw wordt vastgesteld betaal je zomaar 1-1,5% hypotheekrente.
Over €150.000,- is dat €1.500 – €2.250,- per jaar. Zo’n huiseigenaar krijgt dan nauwelijks of geen HRA meer terug.
Een uitgebreide uitleg hierover, vind je in dit artikel.
Hier in huize DeBudgetman is er inmiddels sprake van zo’n situatie. En dat komt niet omdat we zo enthousiast hebben afgelost (ben meer van het beleggen), maar eenvoudig door de combinatie van een hogere woningwaarde en een gedaalde hypotheekrente. Op dit moment zou het einde van de hypotheekrenteaftrek voor ons geen gevolgen hebben. Maar in de voorstellen die rondgaan is er meer aan de hand.
Voorstellen die het einde van de hypotheekrente kunnen betekenen
De HRA ligt al langer onder vuur en daar komen bijna ieder jaar weer nieuwe beperkingen of extra regels bij. Het is daarom niet gek dat er stemmen opgaan om het hele systeem rond eigen woningbezit en de financiering te herzien. Op dit moment komen de plannen voor het einde van de hypotheekrenteaftrek van twee totaal verschillende partijen.
Ten eerste is er het Europese coronaherstelfonds. Om aanspraak te kunnen maken op de miljarden euro’s die beschikbaar zijn, moeten landen hervormingen doorvoeren. Nederland kan rekenen op zo’n 6,5 miljard aan steun, maar dus wel in ruil voor wat financiële hervormingen. Aangezien de Europese Commissie geen fan is van de Nederlandse HRA overweegt het ministerie van financiën nu om de hypotheekrenteaftrek versneld af te bouwen (bron: FD).
Vervolgens lieten de leden van het Register Belastingadviseurs deze week van zich horen. In een onderzoek onder hun leden bleek een duidelijke voorkeur te bestaan voor de afschaffing van de huidige HRA. De enquête ging overigens over de vraag wat er moet gebeuren met belasting op vermogen: de vermogensrendementsheffing in box 3. Maar daar gaf de meerderheid ook aan dat de eigen woning niet in box 1 maar in box 3 thuishoort.
Dat zou dan het einde van de hypotheekrenteaftrek en het eigenwoningforfait betekenen. In ruil daar voor zou er wel een belastingvrijstelling voor huiseigenaren moeten komen van maximaal €500.000,-
Business Insider heeft ook een artikel geschreven over de voorstellen van de belastingadviseurs. Zij geven wat rekenvoorbeelden waarmee duidelijk wordt gemaakt wat de gevolgen zijn voor huiseigenaren in verschillende situaties.
Gaat de renteaftrek echt verdwijnen?
Uiteindelijk zal de HRA wel een keer verdwijnen. Nu de rente heel laag is, blijven de gevolgen beperkt. Het grootste deel van de kosten voor huiseigenaren bestaat vaak uit de verplichte aflossing van de hypotheekschuld.
Het is afwachten welke compensatie er wordt voorgesteld wanneer het zover is. Zonder compenserende maatregelen zijn er heel wat Nederlandse huishoudens die direct in de financiële problemen komen. Hetzelfde geldt voor het moment dat de rente ooit weer gaat stijgen. Maar dat gaat nog heel lang duren.
Verwacht jij dat de hypotheekrenteaftrek snel zal verdwijnen?
Wil je meer lezen?
- De koopkrachtplaatjes en de werkelijkheid
- De familiebank. Wat is het en waar moet je op letten?
- Levensstijlinflatie: wat is het en hoe voorkom je het?
- Geld besparen door nu een energielabel te kopen
